Çocukların zekâ gelişmesinde genetik faktörlerin etkisi kadar anne babanın gelişim sürecindeki tutumları, çevresel faktörler, beslenme ve eğitim de oldukça büyük önem taşır. Bilimsel çalışmalar, çocukların zekâlarının sadece genetik faktörlere bağlı olarak gelişmediğini; anne babaların tüm davranış ve tutumlarının da bu süreçte çok ciddi bir rol oynadığını gösteriyor. Zekâ seviyesi kadar var olan potansiyeli açığa çıkaramama veya zekâyı köreltici davranış ve tutumlar, çocukların zekâ seviyesini olumsuz etkileyebiliyor. Öğrenme süreci bebeğin anne karnında başlayıp özelikle 4 yaşına kadar hızlı gelişim gösterdiği bir süreci kapsamaktadır. ilk 2-3 yaş aralığının çok iyi kullanılmasının, beyin ve zeka gelişimine olumlu yansımaları büyüktür ve bu dönem oldukça iyi değerlendirilmelidir. Hamilelik öncesinde ve doğumdan sonra çocuk yetiştirirken kolaylıkla alınabilecek önlemler ve zeka gelişimini destekleyici davranışlar üzerine anne babalar için önemli noktaları şu şekilde belirtebiliriz.
- Doğum planlaması yaparken anne babanın o dönemdeki genel sağlık durumlarının iyi olması bebeğin sağlığına etki eder.
- Hamilelik sürecinde annenin beslenme şekli, folik asit kullanması, vitamin ve hormonal düzeyinin doğru aralıklarda olması, sigara kullanmaması, zararlı yiyecek ve içeceklerden uzak kalması önemlidir.
- Hamilelik sürecinde annenin egzersiz yapması bebeğe giden kan akımını hızlandıracağı için önemlidir.
- Hamilelik sürecinde düzenli doktor kontrolleri ve gerekli tarama testlerinin yapılması olası sorunların tespiti ve zamanında müdahalesi için önemlidir.
- Çocukta var olan zekânın ortaya çıkarılması beyin gelişiminin, beyin gelişimi de diğer vücut sistemlerinin sağlıklı olmasıyla doğrudan ilişkilidir. Bu nedenle çocuğun enfeksiyon geçirip geçirmemesi, sık hastalanması da beyin gelişimini etkileyici faktörlerden olabilir.
- Zekânın genetik faktörünün önemli olduğu ve anne babanın zeki olmasının yeterli bir faktör olduğunun bilgisi doğru değildir. zekanın gizli bir cevher olduğu unutulmamalıdır. Bir çok değişken ile ilintilidir.
- Doğal beslenmeyi es geçmeyin.
- omega 3, omega 6 ve diğer yağ asitleri doğal olan her türlü gıdada, özellikle ceviz başta olmak üzere kuruyemiş, yumurta, zeytin ve zeytinyağında da mevcuttur. Bu gıdaları tüketmek önemlidir.
- Bebek için anne sütü tartışmasız mükemmel bir besin. Anne sütüne hemen başlayan, yeterli anne sütüyle beslenen çocuklarda özellikle beyin gelişimi de daha iyi olduğundan zekânın kullanılabilmesi daha yüksek olmaktadır.
- Mama seçiminde özenli olun ve doktorunuza danışın.
- Sevginizi göstermekten kaçınmayın. Duygusal doyum zekâya direkt etkileyen unsurlardan biridir.
- Oyuncak seçiminde hassas olun ve seçimi mümkün olduğunca çocuğunuza bırakın. Severek edindiği oyuncak ile daha fazla zaman geçirmek ve onunla hayatı keşfetmeyi tercih edecektir.
- Çocuğunuzun zekâsını körelten nesnelerden uzak tutun. Özellikle teknoloji ile ne kadar ge tanışır ise bu onun için o kadar iyi olacaktır. Cep telefonu, bilgisayar, tablet, televizyon gibi objeler zekâyı köreltmektedir.
- Bazı durumlarda anne babanın fark edemediği belirtileri dışarıdan bir göz fark edebilir. Yakınlarınızın tespitlerini dikkate alıp, değerlendirebilirsiniz.
- Doğum anının da zekâyı etkilediğini unutmayın.